آخرین بروز رسانی: 10th آگوست, 2022

تصفیه آب برای انواع ترکیبات

همانطور که مطلع هستید انواع مختلف ترکیبات ممکن است در آب یافت شوند ، ممکن است برای رسیدن به اهداف خاص تصفیه مورد بررسی قرار گیرند.در ذیل  فرآیندها و عملیات تصفیه به کار گرفته شده برای حذف آلاینده ها شرح داده شده است. از این فرآیندها می توان برای بسیاری از ترکیبات استفاده نمود.انتخاب فرآیند نهایی به ترکیبات شاخصی که می بایست حذف شوند بستگی دارد و چگونگی انجام فرآیند را تحت الشعاع خود قرار می دهد.

تصفیه آب

تصفیه آب

گسترش سیستم های تصفیه آب
به دنبال فرآیند نیاز به آب آشامیدنی سالم،طراحی،ساخت و بهره برداری تجهیزات تصفیه آب آغاز می گردد.
طراحی اولیه بر اساس اطلاعات و مباحث تصفیه آب ،و امکان سنجی اقتصادی صورت می گیرد. این موارد همراه با خلاقیت انسان به منظور توسعه طراحی تصفیه خانه به کار گرفته می شود.طراحی از طریق فرآیندهای ساخت و به کارگیری تجهیزات عملیاتی تصفیه به تأسیسات زیربنایی تبدیل می شود.
ملاحظات عمومی توسعه سیستم های تصفیه آب شامل:
1- انتخاب فرآیند
2- ایجاد فرآیندهای تصفیه آب سطحی و زیرزمینی
3- فرآیندهای تصفیه مدیریت پسماند
4- درجه بندی زنجیره فرآیندهای تصفیه و تجهیزات کمکی
5- اجرای مطالعات پایلوت می باشد.
مفهوم موانع چندگانه به عنوان یک مفهوم کاربردی در طراحی سیستم های تصفیه آب به کار برده می شود.

ترکیب:
1- کدورت-ذرات :
فرآیندها:
الف)تصفیه آب در فیلتراسیون در خط
در آب های با کدورت کم و رنگ کم،بسیار خوب کار می کنند.برای اجرا و تخمین معیارهای طراحی باید مطالعات پایلوت صورت گیرد.
ب)فیلتراسیون مستقیم
برای آب های با کدورت و رنگ کم تا متوسط کاربرد دارد.برای اجرا و تخمین معیارهای طراحی باید مطالعات پایلوت صورت گیرد.برای جریان های کوچکتر از تصفیه متداول قابل اجرا است.
ج)تصفیه آب متداول
برای آب های با کدورت متوسط تا زیاد خوب کار می کند.قابلیت انعطاف عملیاتی بیشتری از روش فیلتراسیون مستقیم یا در خط دارد.زمان ماند در تانک ته نشینی منجر به حذف مواد آلی طبیعی،طعم و بو و رنگ همراه با ذرات می گردد.گاهی اوقات به شرط استفاده از رهنمودهای سازمان های قانونگذار محلی می توان طراحی را بدون مطالعات پایلوت انجام داد.
د)تصفیه آب فیلتراسیون غشایی میکروفیلتراسیون – اولترا فیلتراسیون
در حذف ذرات پروتوزوا،باکتری و کدورت مؤثر است.ویروس ها ممکن است به وسیله برخی از انواع اولترافیلتراسیون غشایی حذف شوند.برای آب های با کدورت کم یا آب هایی که تصفیه مقدماتی بر روی آن صورت گرفته خوب کار می کند.مواد آلی طبیعی غشاها را کثیف می کنند.آزمایش پایلوت برای اثبات و تخمین پتانسیل حذف مواد آلی لازم است.طراحی فرآیند ساده و فضای مورد نیاز بسیار کمتر از تصفیه متداول است.
هـ) فیلتر تصفیه آب شنی کند
مکانیزم اصلی حذف،فیزیکی و بیولوژیکی است و در آب های با کدورت کم خوب کار می کند.همراه با کربن فعال گرانولی(GAC) برای حذف طعم و بو مؤثر و مورد استفاده است.میزان بارگذاری سطحی 50 تا 100 مرتبه کمتر از فیلتراسیون تند است به همین دلیل دارای ابعاد بسیار بزرگی هستند.متداول ترین کاربرد آن ها استفاده در جوامع کوچک است.این صافی ها در تصفیه خانه های سراسر دنیا مورد بهره برداری قرار گرفته اند.

2- سختی:
الف) سختی گیری و تصفیه آب با آهک و سودا
برای آب های با سختی متوسط تا زیاد کاربرد دارد.از نظر تاریخی متداول ترین روش برای حذف سختی است.
ب)تصفیه آب با تبادل یون
در تأسیسات کوچک بسیار متداول است.دفع و بازیابی مجدد محلول ها می تواند یکی از مشکلات باشد.
ج) تصفیه آب با نانوفیلتراسیون
اغلب به غشاهای اسمز معکوس (RO) با فشار کم اشاره دارد.برای آب های با سختی متوسط تا زیاد کاربرد دارد.دفع مواد تغلیظ شده ممکن است فاکتور محدود کننده در استفاده از تصفیه آب نانوفیلتراسیون باشد.
3-کل جامدات محلول
اسمز معکوس،تبادل یون،تقطیر:
برای نمک زدایی آب های لب شور کاربرد دارد.دفع مواد تغلیظ شده و تولید مجدد محلول تبادل یون فاکتور محدود کننده در انتخاب این فرآیند تصفیه آب می باشد.

پارامترهای شیمیایی معدنی:
1- نیترات
فرآیند دنیتریفیکاسیون بیولوژیکی،اسمز معکوس،تبادل یون
دنیتریفیکاسیون بیولوژیکی نیازمند استفاده از ارگانیسم های خاص است که نیترات را به گاز نیتروژن احیا کنند.اسمز معکوس سطح نیترات در آب آشامیدنی را کاهش می دهد،روش تصفیه آب اسمز معکوس به عنوان یک فرآیند اصلی برای تصفیه آب هایی با TDS و نمک بالا کاربرد دارد.تبادل یون با رزین های آنیونی می تواند برای دفع آب های شور مورد توجه قرار گیرد.
2- فلوراید
سختی گیری با آهک،انعقاد/ترسیب،آلومینای فعال
سختی گیری با آهک فلوراید را هم به صورت رسوب نامحلول و هم به صورت ترسیب مشترک با هیدروکسید منیزیم از آب حذف خواهد کرد.انعقاد آلوم سطح فلوراید را تا سطح استاندارد قابل قبول آب آشامیدنی کاهش می دهد اما برای انجام این کاربه مقادیر خیلی زیاد آلوم نیاز است.تماس آب حاوی فلوراید با آلومینای فعال نیز فلوراید را حذف خواهد کرد.
3- آرسنیک
انعقاد/ترسیب،آلومینای فعال،تبادل یون،اسمز معکوس
انعقاد متداول با نمک های آهن یا آلومینیوم در حذف بیش از 90 درصد آرسنیک (V) (با غلظت اولیه تقریبا 0.1 میلی گرم بر لیتر) در Ph 7 یا کمتر مؤثر است.
آرسنیک و فلوراید به طور گسترده ای به وسیله آلومینای فعال جذب/تبادل می شوند.
آرسنیک (III) به سختی حذف می شود اما به وسیله ی کلر به سرعت به آرسنیک (V) تبدیل می شود.
4- سلنیوم
انعقاد/ترسیب،آلومینای فعال،تبادل یون،اسمز معکوس
برای حذف سلنیوم روش های تصفیه متداولی با استفاده از منعقد کننده های سولفات فریک یا آلوم و سختی گیری با آهک انجام شده است.آلومینای فعال نیز برای تعیین پتانسیل حذف سلنیوم (IV) و (VI) مورد بررسی قرار گرفته شده است.گرچه عملکرد رزین های تبادل آنیونی بنیان قوی به طور جدی برای حذف سلنیوم بررسی نشده است،اما واضح است که آن ها می توانند سلنیوم را با موفقیت حذف کنند،ولی حذف آن ها برای سلنیوم انتخابی نمی باشد.
5- سولفید
اکسیداسیون
همانند H2S در آب های زیرزمینی یافت می شود و طعم و بویی شبیه به تخم مرغ گندیده دارد.متداول ترین روش حذف هوادهی و کلرزنی در تصفیه آب است.
6- آهن/منگنز
اکسیداسیون،پلی فسفات ها،تبادل یون
به طور مشخص در آب های زیرزمینی یا آب دریاچه هایی با اکسیژن محلول کم یافت می شوند.متداول ترین روش حذف ترسیب به وسیله اکسیداسیون با استفاده از هوادهی با افزودن مواد شیمیایی (پرمنگنات پتاسیم یا کلر) و ته نشینی یا فیلتراسیون است.در فیلتراسیون با شن سبز،اکسیداسیون و فیلتراسیون همزمان اتفاق می افتد که این روش نیز متداول است.استفاده از ترسیب پلی فسفات روش دیگری است که می تواند برای حذف آهن و منگنز مورد استفاده قرار گیرد.اکسیداسیون آهن بسیار آسان تر از منگنز صورت می گیرد.
7- سولفات
تصفیه آب با روش اسمز معکوس
اسمز معکوس متداول ترین روش برای حذف سولفات از آب دریا است.

ترکیبات شیمیایی آلی
1- مواد آلی فرّار،آفت کش ها/علف کش ها
حذف به کمک هوادهی،انعقاد،جذب،اکسیداسیون پیشرفته
برای ترکیبات فرار،فرآیند حذف به کمک هوادهی توصیه شده است.معمولا حذف ترکیبات آلی فرار از فاز گازی نیازمند تصفیه نهایی است.برای ترکیبات غیرفرار،انعقاد یا فرآیند جذب می تواند مورد استفاده قرار گیرد.انعقاد در pH پایین (روش انعقاد پیشرفته) می تواند مقادیر قابل توجهی از TOC و برخی ترکیبات آلی غیرفرار را حذف نماید.
2-مواد آلی طبیعی
انعقاد پیشرفته،جذب،تبادل یون،اسمز معکوس
انعقاد پیشرفته (انعقاد در pH پایین) می تواند به منظور حذف مقادیر قابل توجهی از مواد آلی طبیعی به کار گرفته شود و گسترده ترین فرآیند مورد استفاده برای حذف مواد آلی طبیعی است.
جذب با GAC و فیلتراسیون نهایی نیز در حذف مواد آلی طبیعی بسیار مؤثر است.استفاده از تبادل یون به علت دفع مقادیر زیاد TDS در زمان احیا و بازیابی آب شور،با محدودیت همراه است.
هزینه های بالای تصفیه آب با روش اسمز معکوس و معضل دفع مواد تغلیظ شده،از عوامل محدود کننده این فرآیند در کاربرد آن برای حذف مواد آلی طبیعی است.
3- محصولات جانبی گندزدایی
انعقاد پیشرفته،جذب،گندزداهای متناوب
استراتژی های کنترل محصولات جانبی گندزدایی (DBPs) شامل گندزداهای جایگزین (ازن،دی اکسید کلر،کلر آمین ها و اشعه ی ماورای بنفش) یا حذف مواد پیش سازهای محصولات جانبی گندزدایی (NOM) به وسیله انعقاد پیشرفته یا جذب بر روی کربن فعال (کربن فعال گرانوله (GAC) یا پودر کربن فعال (PAC)) است.کربن فعال گرانوله می تواند برومات (محصول جانبی حاصل از ازن و بروماید) را حذف کند.
رادیونوکلوئیدها
رادون
الف)هوادهی،زمان ماند
هوادهی ساده بسیار مؤثر است.هوادهی به روش سینی می تواند برای حذف مقادیر بسیار بالا مورد استفاده قرار گیرد.اختلاط و زمان ماند ممکن است سطح پایین آلودگی رادون را کنترل نماید.
ب)جذب
استفاده از کربن برای جذب،ممکن است مشکلات دفع رادیواکتیو در سطح پایین را ایجاد کند.
1-رادیوم
انعقاد
فرآیند انتخابی بستگی به سطح آلودگی دارد.پسماندها ممکن است مشکل دفع مواد زائد رادیواکتیو با سطح پایین را نشان دهند.
2-اورانیوم
سختی گیری با آهک،تبادل یون،اسمز معکوس
فرآیند انتخابی بستگی به سطح آلودگی دارد.پسماندها ممکن است مشکل دفع مواد زائد رادیواکتیو با سطح پایین را نشان دهند.

پارامترهای میکروبی
1- باکتری ها
تصفیه متداول،فیلتراسیون غشایی،اسمز معکوس،گندزدایی
باکتری می توانند از طریق فرآیندهای متداول شامل ته نشینی و فیلتراسیون حذف شوند.فرآیندهای غشایی عامل مثبت برای حذف اکثر باکتری ها در نظر گرفته می شود.دوز و زمان تماس کافی،برای تمام گندزداهای متداول (کلر،دی اکسید کلر،کلروآمین ها،UV،ازن) در غیرفعال کردن باکتری ها مؤثر است.
2- ویروس ها
تصفیه متداول، فیلتراسیون غشایی،اسمز معکوس،گندزدایی
ویروس ها از طریق فرآیندهای متداول شامل ته نشینی و فیلتراسیون حذف می شوند.فرآیندهای غشایی با وزن مولکولی پایین مانند برخی اولترافیلتراسیون های غشایی می تواند در حذف ویروس مورد استفاده قرار گیرد.
مطالعات پایلوت برای اثبات فرآیند حذف در غشاها ضروری است.همه گندزداهای متداول به جز کلروآمین ها در غیرفعال سازی بیشتر ویروس ها مؤثر هستند.کلروآمین ها برای گندزدایی مؤثر ویروس ها نیاز به زمان تماس طولانی در غلظت بالا دارند.
3- کیست های پروتوزا
تصفیه متداول،فیلتراسیون با بستر گرانولی،اسمز معکوس،غشا با فشار بالا،گندزدایی
برای غیرفعال سازی کیست ها و ااسیت های پاتوژنیک (ژیاردیا و کریپتوسپوریدیوم) به مقادیر بالایی از گندزداها نیاز است.اولویت کاربرد مؤثر گندزداها به منظور حذف بو به ترتیب شامل :
ازن>دی اکسید کلر>کلر>>کلروآمین ها می باشد.تصفیه متداول و همچنین فیلتراسیون با بستر گرانولی در حذف کیست و ااسیت مؤثر است.پرتوافکنی UV نیز در حذف این عامل بسیار مؤثر است.
4- جلبک
سولفات مس،تصفیه متداول،شناورسازی با هوای محلول،آشغال گیری میکرونی
سولفات مس در مخازن ذخیره آب خام (مخازن،برکه ها و دریاچه ها)به منظور کنترل شکوفایی جلبکی مورد استفاده قرار می گیرد.وضعیت های تشدید یافته شکوفایی جلبک فصلی می تواند به وسیله ی کنترل دقیق فرآیندهای متداولی از قبیل ته نشینی و فیلتراسیون صورت گیرد.
فیلتراسیون مستقیم و در خط با جریان های کوتاه می تواند به طور گسترده مؤثر واقع شود.به منظور رفع وضعیت های پایدار جلبکی،فرآیندهای شناورسازی با هوای محلول یا زلال سازی تماسی می تواند مورد بررسی قرار گیرد.آشغال گیری میکرونی ممکن است در رأس همه فعالیت های تصفیه خانه برای حذف جلبک فیلامنتوس باشد.
5- طعم و بو
الف)کنترل منبع با سولفات مس و مخازن بدون لایه بندی(در وضعیت هوادهی)
بسیاری از مشکلات طعم و بو در فصول چرخش آب و رشد جلبک ها در مخازن ذخیره رخ می دهد. سولفات مس در کنترل رشد جلبک مؤثر در منبع آب است.
هوادهی در مناطق نسبتا کم عمق منبع آب خام جایی که چرخش فصلی آب لایه بندی شده باعث آزادسازی ترکیبات مولد طعم و بو می شود مناسب است.
ب)اکسیداسیون با کلر،ازن،پرمنگنات پتاسیم،و دی اکسید کلر
برای کنترل طعم و بو ناشی از H2S ممکن است از کلر استفاده شود ولی بر روی طعم  و بو ناشی از جلبک ها کلر مؤثر نیست و حتی ممکن است این طعم و بوها را تشدید نماید.کلرزنی مواد شیمیایی صنایع مانند فنول ها موجب تشدید این مشکلات در آب می گردد.یکی از مؤثرترین اکسیدکننده های کاهش طعم و بو ازن است با این مزیت که می تواند به عنوان گندزدا نیز مورد استفاده قرار گیرد.پرمنگنات پتاسیم در حذف طعم و بو ناشی از برخی جلبک ها در Ph قلیایی مؤثر است ولی برای طعم و بو ترکیبات متیل ایزوبورنئول (MIB) و ژئوسمین متداول نیست.همچنین،استفاده از مقادیر بالای پرمنگنات پتاسیم به آب رنگ صورتی داده و باعث تشکیل رسوب سیاه در شبکه توزیع،وسایل صنعتی و خانگی می گردد.
دی اکسید کلر در کنترل بسیاری از طعم و بوها به جز ژئوسمین و MIB مؤثر است.برای تعیین بهترین روش آزمایش پایلوت ضروری است.
ج)جذب با GAC یا PAC
کربن فعال گرانولی به عنوان بستر فیلتر می تواند در حذف سطوح پایین تا متوسط عامل طعم و بو بسیار مؤثر باشد.جایگزینی بستر معمولا در یک دوره ی 3 تا 5 ساله صورت می گیرد.PAC به شکل دوغاب می تواند برای کنترل طعم و بو به فرآیندهای انعقاد اضافه گردد.این فرآیند(PAC) به طور ویژه در حوضچه تماس زلال ساز مؤثر است.
6- رنگ
الف)انعقاد/ترسیب
مقادیر زیاد انعقاد کننده و PH پایین می تواند حتی برای سطوح خیلی بالای رنگ مؤثر باشند.آزمایش پایلوت یا مقیاس نیمه صنعتی توصیه شده است.
ب) تصفیه آب جذب با GAC
عمر بستر کربن فعال گرانولی می تواند بستگی کمی به سطوح و زمان تماس بستر خالی (EBCT) داشته باشد.
ج)اکسیداسیون با کلر،ازن،پرمنگنات پتاسیم،و دی اکسید کلر،اسمز معکوس با فشار پایین
تأثیرگذاری معمولا به ترتیب:
ازن>کلر>دی اکسید کلر>KMnO4 است.pH می تواند در راندمان مؤثر باشد و برخی رنگ ها ممکن است بعد از اکسیداسیون برگشت پذیر باشند.مطالعات پایلوت یا در مقیاس نیمه صنعتی توصیه شده است و در این مورد اسمز معکوس روش بسیار مؤثر ولی گران قیمت است.

دسته‌بندی: وبلاگ