شکل استاندارد گزارش آنالیز آب در دستگاه های تصفیه آب صنعتی
در طراحی سیستم های تصفیه آب صنعتی نیاز به گزارش آنالیز آب امری کاملا بدیهی است به طوری که بخش عمده ی طراحی مربوط به آنالیز آب میباشد. در این مقاله در بخش های زیر کاملا به شاخص ها و نوع گزارش آنالیز پرداخته میشود .
به طور کلی در سیستم های تصفیه آب با واکنش های شیمیایی زیادی برخورد داریم از این رو غلظت ها بر اساس اکی والان گفته میشوند ولی بیان غلظت ها بر حسب اکی والان معمولا عدد کوچک و بیشتر اعشاری است. برای رفع این مشکل میزان غلظت اکی والان را در عدد 50 ضرب میکنند و به عدد بدست آمده معادل کربنات کلسیمی میگویند.
لازم به ذکر است جرم هر اکی والان کربنات کلسیم پنجاه است.
استفاده از معادل کربنات کلسیمی برای بیان غلظت یون ها , مزایایی دارد که در ذیل به آن پرداخته ایم :
الف – عدد مربوط به بیان غلظت عدد درشتی میشود
ب – با اینکه غلظت معادل کربنات کلسیمی واحدش جرم است اما متناسب با اکی والان میباشد . به طور نمونه 1 اکی والان از یک آنیون با 1 اکی والان از یک کاتیون وقتی ترکیب شوند می شود گفت چنانچه غلظت ها بر حسب معادل کربنات کلسیمی باشند هر ppm از 1 آنیون با 1 ppm کاتیون ترکیب میگردد.
ج – میتوان غلظت یونهای بر اساس معادل کربنات کلسیم را جمع نمود .
د – استفاده از معادل کربنات کلسیم در بیان غلظت یونها منتج به پیش بینی آنالیز در هر مرحله از تصفیه آب میشود.
ه – چنانچه غلظت یونها بر اساس معادل کربنات کلسیم انجام گردد در این صورت همیشه مجموع کاتیون های آب با آنیون های آب برابر خواهد بود که به این برابر اصل خنثایی الکتریک آب گفته میشود .
موادی که استثناء بوده و چون ممکن است به صورت کلوییدی هم باشند و معمولا یونی نیستند ,غلظت آنها را نمیتوان بر اساس معادل کربنات کلسیم بیان نمود عبارتند از : منگنز – آهن – سیلیکا
یک مثال : اگر غلظت سولفات کلسیم در یک نمونه آب 340 mg/l باشد غلظت سولفات کلسیم برحسب معادل کربناتی چقدر میباشد؟
پاسخ : چون 340mg/l = 340 ppm میباشد و جرم هر اکی والان سولفات کلسیم 68 میباشد لذا تعداد اکی والان سولفات کلسیم برابر است با 340 تقسیم بر 68 که میشود 5 . پس غلظت سولفات کلسیم بر حسب معادل کربناتی میشود :
5×50=250 ppm
جدول ذیر به شما کمک میکند که به راحتی غلظت یونها را برحسب معادل کربناتی و یا برعکس غلظت معادل کربناتی را به غلظت بر حسب خود یون تبدیل کنید . برای مثال اگر غلظت آلومینیوم بر حسب یون آلومینیوم باشد برای محاسبه غلظت معادل کربناتی باید غلظت داده شده را در 56/5 ضرب کنید و یا اگر غلظت سدیم بر حسب معادل کربناتی باشد باید بر 18/2 تقسیم شود تا غلظت بر حسب یون سدیم بدست آید.توصیه میشود که در هر آنالیز آبی دقت کنید که آیا غلظت یونها برحسب خود یون است یا بر حسب کربنات کلسیم . یک روش تشخیص این است که اگر غلظت یونی بر حسب معادل کربنات کلسیم باشد معمولا در ابتدای جدول و یا جایی کلمه “معادل کربنات کلسیم ” قید میشود.
بیان غلظت ناخالصی ها با واحد های دیگر
علاوه بر واحد معادل کربنات کلسیمی که برای بیان غلظت بسیاری از یون ها به کار میرود , واحد های دیگری هم در تصفیه آب مطرح هستند . گاها از درجه آلمانی و درجه فرانسوی هم استفاده میکنند . از این دو واحد سختی , امروزه کمتر در آنالیز آب استفاده میشود داریم؛
یک درجه المانی سخت برابر با 8/17 ppm معادل کربناتی
و یک درجه فرانسوی سخت برابر با 10 ppm معادل کربناتی
فاکتور تبدیل غلظت بر حسب خود یون به غلظت معادل کربناتی ضریب تبدیل از ppm بر حسب خود یون به ppm معادل کربناتی
شکل استاندارد گزارش آنالیز آب در دستگاه های تصفیه آب صنعتی
